İran Heyeti Nükleer Görüşmelerin İkinci Turu için Roma’ya Geldi

ABD tarafında ise görüşmeleri, Başkanın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Wittkopf yürütüyor.

“Kapsamlı ve dengeli bir anlaşmaya ulaşmak için 9 ilke”

İran’da, Devrim Lideri ve İslam Cumhuriyeti danışmanı Ali Şemhani, İran’ın “teslimiyet değil, dengeli bir anlaşma peşinde olduğunu” vurgulayarak, İranlı müzakerecilerin “9 ilkeye dayalı kapsamlı bir anlaşmaya ulaşmak için tam yetkiyle Roma’ya gittiğini” belirtti.

Bu ilkeler şunlar: “Ciddiyet, güvence, denge, yaptırımların kaldırılması, Libya/Birleşik Arap Emirlikleri modelinin reddi, tehditten kaçınma, , rahatsız edici tarafların (İsrail gibi) engellenmesi ve yatırımın kolaylaştırılması” şeklinde tarafından açıklandı.

Arakçi: İlk turda Amerikalılarda ciddiyet hissettik

Dün (Cuma) 2015 İran nükleer anlaşmasının mimarlarından biri olan Araghçi, Tahran’ın ilk turda Amerikalılarda “bir dereceye kadar ciddiyet gözlemlediğini” söyledi, ancak niyetlerinden şüphe duyduğunu ifade etti.

Moskova’da Rus mevkidaşıyla ortak basın toplantısında yaptığı açıklamada Araghçi, ABD ile bir anlaşmaya varılmasının “ABD’den gerçekçi olmayan talepler gelmemesi durumunda mümkün olduğunu” ekleyerek, “doğrudan müzakerelerin şu an kabul edilemez olduğunu” vurguladı.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio dün (Cuma) yaptığı açıklamada, “İran ile verimli görüşmeler ve uzun vadeli barışçıl bir çözüme ulaşma umudunu” dile getirdi.

Avrupa ülkelerini, “İran’ın nükleer anlaşmaya uymaması” gerekçesiyle yaptırımların otomatik olarak yeniden uygulanmasını sağlayacak “tetikleyici mekanizmayı” aktifleştirme konusunda karar vermeye çağırdı.

Bu mekanizmayı aktifleştirme seçeneği bu yıl Ekim ayında sona eriyor. İran daha önce, bu mekanizmanın aktifleştirilmesi durumunda Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’ndan çekilebileceği uyarısında bulunmuştu.

İran’ın askeri kabiliyetleri savunma amaçlı ve nükleer sanayinin durdurulması tartışma konusu değil

Analistler, ABD’nin İran’ın balistik füze programının yanı sıra Tahran’ın bölgedeki direniş güçlerine verdiği desteği de görüşmelere dahil etmeye çalışacağını öne sürerken, Arakçi daha önceki açıklamalarında “İran’ın tüm askeri kabiliyetlerinin savunma amaçlı olduğunu ve hiçbir ülke için tehdit oluşturmayacağını” vurguladı.

Arakçi ayrıca, ülkesinin “hiçbir koşulda nükleer silah edinmeye, üretmeye veya elde etmeye çalışmayacağını” belirterek, Trump’ın ilk başkanlık döneminde çekildiği nükleer anlaşmanın imzalanmasının üzerinden 10 yıl geçmesine rağmen “İran’ın anlaşmayı ihlal ettiğini gösteren hiçbir kanıt ortaya çıkmadığını” ekledi.

İran’ın nükleer sanayisiyle ilgili olarak, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazım Gharibabadi, bunların durdurulmasının “kesinlikle tartışma konusu olmadığını” açıkladı.

Gharibabadi’nin bu açıklaması, ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkopf’ın “İran’ın düşük seviyede uranyum zenginleştirmeye sıkı denetim altında devam edebileceğini” söylemesi ve ardından “Tahran’ın zenginleştirme programından tamamen vazgeçmesi gerektiğini” ifade etmesine bir yanıt niteliğindeydi.