Metin Tokat: Kimsenin hakemlere saygısı kalmadı

26 yıllık kariyerinde 1500’ün üzerinde maç, 8 yıl FIFA ve 18 yıl üst klasman hakemi olarak görev yapan eski FIFA Kokartlı Hakemlerden Metin Tokat, VAR sistemi ve Türk futbolundaki hakem sorunlarını ve bu sorunların arkasındaki nedenleri Demirören Haber Ajansı’na (DHA) değerlendirdi

Eski Merkez Hakem Kurulu (MHK) başkan vekili Tokat, futbolu VAR’dan önce ve VAR’dan sonra şeklinde ikiye ayırdığını ifade ederek, “Hakem hataları bir kere dünyanın her yerinde futbolun olduğu sürece hep olmuştur, olacaktır da. VAR geldikten sonra artık sanki sıfır hatayla maçlar yönetilecekmiş gibi bir algı oluştu” dedi.

Tokat, teknolojinin futbola entegrasyonuyla hakem tartışmalarının arttığını vurgulayarak, “Teknolojiden önce de muhakkak insani hata olarak bakılıyordu ama teknoloji girdikten sonra artık hiç kimse bir hata kabul etmemeye başladı” dedi.

Metin Tokat, VAR sisteminin getirdiği yeni uygulamaları da değerlendirerek, “Futbolun içine ne girdi? Çipli top girdi. Çipli top için kimse bir şey diyor mu? Demiyor. İşte ofsayt çizgisi, ofsayt’larla ilgili bir tepki geliyor mu? Gelmiyor. Ama VAR’ın kararlarıyla ilgili tepkiler geliyor, çünkü orada da insani ve yoruma dayalı kararlar veriliyor. Öyle olunca da herkes kendine göre bir yorum yaptığı için tartışma boyutu çoğaldı” diye konuştu.

‘VAR YÜZÜNDEN HAKEM ÜSTÜNDE BASKI OLUŞTU’

Tokat, Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı’nın, sezon başında yaptığı açıklamaları hatırlatarak, “Futbol Federasyonu Başkanımız, ‘sahadaki hakem hata yapabilir ama VAR’daki hata yapamaz’ dedi. Bu ister istemez taraftarda, kulüp yöneticisinde, oyuncularda, spor basınında, herkeste artık futbolda ‘herhangi bir adil olmayan karar verilmeyecek, herkes hakkını alacak’ algısı oluşturdu” dedi. Tokat, VAR’ın ilk çıkış amacının net olduğuna vurgu yaparak, VAR’ın asıl amacının “Herkesin hemfikir olduğu bir hata olduğu zaman, hakeme yardımcı olması için IFAB’ın oyun kurallarına eklediği bir yardımcı pozisyonundaydı. Ama ne oldu? Herkes artık VAR’dan sonra sıfır hatayla maçlar yönetecek gibi başladı ve hakemler üzerinde büyük bir baskı oluştu. Şimdi geldiğimiz zaman, uygulamaya geldiğimiz zaman, Türkiye’de niye bu kadar çok tartışılıyor? Türkiye’de bu kadar çok tartışılmasının esas sebebi benim kişisel görüşüm, Türkiye Futbol Federasyonu ve MHK Başkan ve Üyelerinin hakemleri yalnız bırakması” ifadelerinde bulundu.

‘HEDEF HEP HAKEMLER AMA ATAYAN MHK’

Veri tabanlı atama sistemiyle ilgili de eleştirilerde bulunan Tokat, “Şimdi veri tabanlı atama sistemi dendi. Kim istedi bunu? Geçtiğimiz Büyükekşi döneminde başlayan bir süreçti. MHK Başkanı Ferhat Gündoğdu sanki yeni yapılıyormuş gibi anlattı. Burada MHK ve Kulüpler Birliği’nin hep yeni bir şeyler üretiyormuş gibi yapıp ama hiçbir şey üretmemesi ve bunun bir hakemliğe katkı sağlamaması sorgulanmalı. Hedef hep hakemler ama maça atayanlar MHK. Eğitimi veren MHK. Görevlendiren MHK suçlu hakem. Yok, öyle bir şey. En başındaki sorumlu kimse o sorgulanır. Ama bizdeki orada kulüplere yapılan güzel sunumlar söylendi. Sunumlarla kulüplerin belki de gözü boyandı. Onların da hoşuna gitti. Peki, şimdi biz biliyor muyuz veri tabanını atama sisteminde tuşa bastığı zaman veri tabanına o bilgileri kim veriyor? MHK veriyor. Siz hangi verileri verirseniz onun karşılığını alırsınız. Ali Şansalan buna bir örnektir Fenerbahçe maçlarına çıkamaması. Eğer siz onun tahtasını orada kapatırsınız Fenerbahçe maçlarına çıkamaz. İstediğiniz kadar verin, ne kadar yüklerseniz yükleyin gelmez. İlk dönem hiç maç yönetmeyen Ümit Öztürk vardı ve maç yönetmedi. Arda Kardeşler bir Galatasaray-Fenerbahçe-Beşiktaş maçından sonra Beşiktaş grubunun büyük tepkisinden dolayı maç almadı ilk yarı sonuna kadar. 2’nci yarının başında geçtiğimiz hafta üst üste almaya başladı. Ümit Öztürk üst üste maç almaya başladı. Bu nasıl oldu?” diye konuştu.

‘OLAN TÜRK HAKEMLİĞİNE OLUR’

Kamuoyunda hakemlere saygınlığın azaldığını da dile getiren Tokat, “Hakemliğin şu anda saygınlık ölçüsüne baktığımız zaman kimsenin hakemlere saygısı yok. Neden? Çünkü hep hakem ön planda. Hep hakemler tartışılıyor. Ama bunları savunması gerekenler kimler? Futbol Federasyonu savunacak. Merkez Eken Kurulu savunacak. Daha maça çıkmadan, mesela bugün işte şimdi hakemler atandı. Hemen bak sosyal medyaya girelim. İşte Cihan Aydın, Fenerbahçe, Alanya maçına nasıl atandı? Oğuzhan Çakır, Galatasaray Adana maçına nasıl atandı gibi o kadar çok şey çıkacak ki. Onların geçmiş maçlardaki yaşadıkları çıkacak. Ortaya çıkacak ve bir sürü yeni bir tartışma gündeme gelecek.

Sosyal medyanın gücü enteresan bir durum. Buralara bir tedbir getirilmek zorunda. Kulüplerin, kulüp başkanlarının, antrenörlerin ve futbolcuların maç öncesi maç sonrası açıklamalarına bir dur demek lazım. Kim yapacak bunu? Futbol Federasyonu yapmak zorunda. Ama futbol federasyonu başkanımız sezon başı vardaki hatayı kabul etmem derken ne dedi? ‘Kulüp başkanlarına dedi ceza kuruluna göndermeyeceğim’ dedi. Ama şimdi ne oldu? Yine sevkler başladı. Yani yine buraları da engelliyor. Demek ki yönetimsel bir sıkıntı var. Türk futbolunun en kötü adamları hakemler değil. Tamam en yalnızları hakemler. Ben hakemler iyi demiyorum. Hakemler de büyük hatalar yapıyorlar. Ama deneyimsiz arkadaşlar. Biz deneyimle gençleri bir harman yapabilseydik, Türk futbolunda çok güzel bir şekilde yeni isimler kazandırabilirdik. Ama biz sadece Kulüpler Birliği’nin, kulüplerin ve siyasilerin talepleriyle görevde kalabilmek için tavizler vermeye başlarsak bir gün bileğini alırlar, kolunu alırlar. Yarın öbür gün komple orada kalamazlar. Ama olan Türk hakemliğine olur” dedi.

‘VAR SİSTEMİNİ TÜRKÇELEŞTİRDİK’

Yabancı VAR hakemlerinin Türk futboluna herhangi bir değişim getirmediğini de aktaran Tokat, “Ne söyleniyor şimdi? Hiç olmazsa diyorlar biz Türk yerli hakemlerimizin niyetini sorgulardık. Bir insanın niyeti nasıl sorgulanır? İspatlayamadığınız niyeti sorgular bir konuma geldik. O kadar güvensiz bir ortamdayız ki; Yabancı VAR hakemleri geliyor; Hangi ülkelerden geliyor? Hangi ülkelerde ne deneyimleri var ne başarıları var. Ve her ülkenin de futbol dinamikleri çok farklı. VAR nerede karışır nerede karışmaz. Diğer ülkelerdeki futbolun beklentisiyle bizim ülkemizdeki futbol beklentisi çok farklı. Biz VAR’ı kendimize benzettik; Türkçeleştirdik, Türkiyeleştirdik. ‘Taca da, 2’nci sarı kartı da, faule de karışsın’ dedik. Her türlü olayda hakeme baskı yapılsın. Seyirci bastırsın, kulübedeki antrenör laptopun 4’üncü hakemin önüne koysun. O kadar çok böyle şeyler yaşadık ki Türkiye’de. Hakemlerin bir anda dengesi bozuldu. Sahipsiz kaldılar” diye konuştu.